Kaza Geçirdikten Sonra Öteki Lisanda Konuşan İnsanların Yaşadığı Durumun Sır Perdesini Aralıyoruz!
İnsanların komadan uyanıp farklı lisanda konuştuğu hikâyelere denk gelmişsinizdir. Hatta tahminen sizin etrafınızdan biri bile birebirini yaşamış olabilir.
Bu fenomen, dizilere dahi husus oluyor. Üzere dizisinde ana karakterlerin komşusunun, bir sabah uyanıp İspanyolca konuşmaya başladığı o efsane bölüm… Bakalım kelam konusu durumun arkasında nasıl bir şey yatıyor?
Vakalara bir örnek verecek olursak:
ABD’nin Atlanta kentinde yaşayan 16 yaşındaki Rueben Nsemoh, 2016 yılındaki bir maç sırasında başına çarpan top yüzünden kısa müddet komaya girmişti. Genç, uyandığında İspanyolca konuşmaya başlamıştı.
İlk olarak beyindeki Wernicke ve Broca alanlarını anlamamız gerekiyor.
Beynimizin sol lobundaki Wernicke ve Broca bölgeleri, lisan üretimi ve anlamada kıymetli bir yere sahip. Koma ya da felç üzere durumlar, travmatik olaylar; beynin bu bölgesinde hasara yol açabiliyor yahut beynin başka bölgelerinin lisan fonksiyonunu üstlenmesine neden olabiliyor.
Aslında kişi, hiç bilmediği bir lisanı mucizevi bir formda konuşmaya başlamıyor. Bu tıp olayların birçoklarında, daha evvelce bildikleri ama aktüel olarak kullanmadıkları bir lisanı tekrardan konuşmaya başlıyorlar. Mesela çocukluklarında bir lisan öğrenip sonradan unuttularsa beyin o lisanı tekrar ortaya çıkarabiliyor.
“Yabancı Lisan Sendromu” (Foreign Language Syndrome) olarak isimlendirilen misal bir durum daha var.
Kişi kendi ana lisanını yabancı bir lisana benzeyen bir aksanla konuşmaya başlayabiliyor. Bu sendromun ardındaki nedenlerin neler olduğu hâlâ tam olarak netleşmiş değil. Beynin tam olarak hangi kısmının etkilendiği bile bilinmiyor. Hadise kayıtlarında genel olarak “serebral arter, parietal lob yahut frontal lob” gibi beynin farklı bölgeleri var.
Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki hem koma sonrası öbür bir lisanda konuşma durumu hem yabancı lisan sendromu; dilbilimsel ve nörolojik süreçlerin kesişiminde yer alan karmaşık bir olgu ve lisanın yalnızca sözlerden, gramerden ibaret olmadığını gösteriyor.
Dil hakkında daha fazla içerik:
