Kanal İstanbul’un Deprem Etkisi: Tetikler Mi?

İstanbul’da meydana gelen depremlerin ardından vatandaşların tedirginliği sürüyor. İstanbul gibi aktif fay hatlarına yakın bir bölgede inşa edilmesi planlanan dev kanal projesi, “Kanal İstanbul depremi tetikler mi?” sorusunu ise sıkça gündeme taşıyor. Uzmanlar, yapılaşmanın jeolojik yapı üzerindeki etkilerini tartışırken, kamuoyunun bu konudaki hassasiyeti her geçen gün artıyor. Peki, Kanal İstanbul depremi tetikler mi?
KANAL İSTANBUL DEPREMİ TETİKLER Mİ?
ÇED Raporu’nda, Kanal İstanbul kapsamındaki mühendislik yapıları içinde deprem risklerinin rasyonel biçimde tahmininin yapılmaya çalışıldığı tek yapı, ana kanal yapısıdır. Bu yapı bir zemin yapısıdır ve yapının deprem performansı büyük ölçüde kanal zemininin dinamik özelliklerine bağlıdır. Bu bağlamda, ana kanal yapısının Marmara Denizi ile Sazlıdere Barajı arasında kalan 16,2 kilometrelik güney kesimi, depremde sıvılaşmaya çok müsait olan alüvyon türü aşırı zayıf zemin ortamından geçmektedir. ÇED Raporu kapsamında kanalın bu kesimindeki muhtelif zemin birimleri için bu aşamada yaklaşık yöntemlerle yapılan sıvılaşma ve şev stabilitesi analizleri sonucunda kanal şevlerinde ve tabanında he- saplanan kalıcı zemin deformasyonlarının kabul edilebilir hasar limitlerinin çok üstünde olduğu anlaşılmıştır. Diğer deyişle ana kanal yapısı “yüksek deprem riski”ne maruzdur.

BİLİM İNSANLARI NE DİYOR?
Prof. Dr. Naci Görür, şunları ifade etmişti:
“Kanal İstanbul, depremi tetiklemez ama deprem bölgesinde, zemin yapısı zayıf bir alanda nüfus yoğunluğunu artırarak felaket riskini büyütür.”
Yani, doğrudan fay hattını harekete geçirmez ama deprem geldiğinde hasarın ve kaybın katlanmasına yol açabilir.
ÇILGINCA BİR PROJE
Kanal İstanbul’a karşı çıkan deprem uzmanlarından biri de Prof. Dr. Celal Şengör oldu.
Şengör, projeyi “çılgınca” buluyor ve İstanbul’un altyapısını daha kırılgan hâle getireceğini savunuyor.