Bilim Tarihinin En Şaşırtan Kazaları: Tesadüfler Dünyayı Nasıl Değiştirdi?

Bu cins keşifler, beklenmedik anlarda karşılaşılan sürprizlerle şekillenirken hayatımızı da etkileyen hâle geldiler.

Peki hangi icatlar tesadüfen yapıldı? İşte, tarihe geçen ve büsbütün talih yapıtı ortaya çıkan kimi bilimsel buluşlar…

Penisilin

1928’de Alexander Fleming, bir bakteri kültürü üzerinde çalışırken laboratuvarındaki petri kabının küflendiğini fark etti. Küfün, bakterileri öldürdüğünü gözlemleyerek dünyanın birinci antibiyotiği olan penisilini keşfetti.

Fleming’in rastlantısal müşahedesi, modern tıbbın seyrini değiştirdi ve milyonlarca hayat kurtardı.

Yara bandı

1920’lerde Johnson & Johnson şirketinde çalışan Earle Dickson, eşi Josephine’in mutfakta sık sık yaralandığını ve yaralarını pak tutmakta zorlandığını fark etti.

Josephine’in yaşadığı bu probleme pratik bir tahlil bulmak isteyen Dickson, gazlı bez kesimini yapışkan bir bantla sabitleyerek birinci yara bandını yarattı.

Bu kolay lakin tesirli fikir, Johnson & Johnson tarafından kısa müddette ticarileştirildi ve “Band-Aid” ismiyle piyasaya sürüldü. Sevgi ve merak, dünyanın en kullanışlı icatlarından birine dönüştü!

Mikrodalga fırın

1945’te Percy Spencer, radar teknolojisi üzerinde çalışırken cebindeki çikolatanın eridiğini fark etti. Manyetik alanların yiyecekleri ısıtabileceğini keşfeden Spencer, bu rastlantısal olaydan yola çıkarak mikrodalga fırını icat etti.

Bugün mutfakların vazgeçilmez bir parçası hâline gelen aygıt, Spencer’ın merakı sayesinde hayatımıza girmiş oldu.

Röntgen ışınları

1895’te Wilhelm Röntgen, katot ışınları üzerinde deneyler yaparken laboratuvarındaki bir floresan ekranın beklenmedik halde parladığını gördü.

Gizemli ışınların, objelerin içinden geçebildiğini fark ederek X-ışınlarını keşfetti. Bu buluş, tıp alanında ihtilal yarattı ve iç organların görüntülenmesini mümkün kıldı.

Cırtcırt

1941’de İsviçreli Mühendis George de Mestral, köpeğiyle yaptığı tabiat yürüyüşü sırasında pantolonuna yapışan dikenli dulavratotu tohumlarını fark etti.

Merakla bu tohumları mikroskop altında inceleyen Mestral, tohumların üzerindeki küçük kancaların kumaşa nasıl sıkıca tutunduğunu gördü. Doğal dizayndan esinlenerek iki farklı yüzeyin birbirine tutunmasını sağlayan cırtcırt sistemini icat etti.

Bugün cırtcırtlar, ayakkabılardan uzay giysilerine kadar pek çok alanda hayatımızı kolaylaştıran bir tahlil oldu.

Post-it

1968’de 3M şirketinde çalışan Spencer Silver, yapıştırıcı bir unsur geliştirmeye çalışırken beklenmedik halde zayıf yapışan bir formül buldu.

Formül, başlangıçta bir başarısızlık üzere görünse de daha sonra Arthur Fry tarafından kullanılarak post-it not kâğıtlarına dönüştürüldü. Bugün bu küçük kâğıtlar, ofislerin ve konutların vazgeçilmez bir modülü.

Sakarin

Constantin Fahlberg,1879’da kömür katranı üzerinde çalışırken laboratuvarında yemek yedikten sonra ellerinin tatlı olduğunu fark etti.

Bu tatlılığın, üzerinde çalıştığı kimyasallardan kaynaklandığını keşfederek sakarini icat etti. Sakarin, dünyanın birinci yapay tatlandırıcısı olarak tarihe geçti ve şeker hastaları için bir alternatif hâline geldi.

Teflon

Roy Plunkett, soğutucu gazlar üzerinde çalışırken gaz tüpünün içinde beklenmedik halde kaygan bir madde oluştuğunu gördü. Bu husus, daha sonra Teflon olarak bilinen politetrafloroetilen (PTFE) idi.

1938’de icat edilmiş teflon, yapışmaz tencere ve tavalarda kullanılarak mutfaklarda ihtilal yarattı.

Viagra

Viagra, aslında kalp hastalıkları ve yüksek tansiyon tedavisi için geliştirilen bir ilaçtı. Lakin klinik denemeler sırasında ilacın beklenmedik bir yan tesiri olduğu keşfedildi: ereksiyonu artırıyordu. Bu rastlantısal keşif, Viagra’yı dünyanın en çok bilinen ilaçlarından biri yaptı.